ในขณะที่ลูกน้อยกำลังเติบโตและเรียนรู้ที่จะเดินผู้ปกครองหลายท่านอาจสังเกตเห็นว่าเท้าของลูกดูแบนราบกว่าปกติ ซึ่งอาจสร้างความกังวลได้แต่แท้จริงแล้วอาการ เท้าแบน ในเด็กส่วนใหญ่มักเป็นภาวะที่เกิดขึ้นชั่วคราวและหายได้เองตามธรรมชาติ อย่างไรก็ตามยังมีบางกรณีที่อาจเป็นสัญญาณเตือนของปัญหาที่ต้องเฝ้าระวัง

เท้าแบนแบบไหนที่ถือว่าเป็นเรื่องปกติ (เท้าแบนแบบนิ่ม - Flexible Flatfoot)
เท้าแบน แบบนิ่ม เป็นภาวะที่พบได้บ่อยที่สุดในเด็กเล็ก โดยเฉพาะในวัยหัดเดิน (ประมาณ 1-3 ปี) เท้าของเด็กในวัยนี้มักจะดูแบนราบเพราะมีไขมันสะสมอยู่ที่อุ้งเท้าและกล้ามเนื้อยังไม่แข็งแรงพอที่จะสร้างส่วนโค้งขึ้นมาได้

ลักษณะสำคัญของเท้าแบนแบบนิ่ม: เมื่อยืนลงน้ำหนัก เท้าจะดูแบนราบเมื่ออยู่ในท่าพัก (เช่น นั่งห้อยขา) หรือเมื่อลูกเขย่งปลายเท้า ส่วนโค้งของฝ่าเท้าจะปรากฏขึ้นมาให้เห็นโดยทั่วไปแล้ว เด็กจะไม่มีอาการเจ็บปวดใดๆ ภาวะนี้มักจะหายไปได้เองเมื่อเด็กโตขึ้น และกล้ามเนื้อรวมถึงเอ็นที่เท้าแข็งแรงพอที่จะสร้างส่วนโค้งของฝ่าเท้าได้เต็มที่ ซึ่งมักจะเกิดขึ้นในช่วงอายุ 6-8 ปี



เท้าแบนแบบไหนที่ต้องเฝ้าระวัง(เท้าแบนแบบแข็ง - Rigid Flatfoot)
เท้าแบน แบบแข็ง คือภาวะที่ส่วนโค้งของฝ่าเท้าไม่ปรากฏขึ้นเลยในทุกอิริยาบถ ไม่ว่าจะเป็นตอนยืน, นั่ง หรือตอนเขย่งปลายเท้า ภาวะนี้อาจเป็นสัญญาณของปัญหาโครงสร้างกระดูกที่ซับซ้อน เช่น กระดูกเท้าเชื่อมติดกันตั้งแต่กำเนิด ซึ่งเป็น ภัยเงียบ ที่พ่อแม่ต้องใส่ใจ

อาการที่บ่งชี้ว่าควรปรึกษาแพทย์: ลูกบ่นว่ามีอาการปวดหรือตึงที่เท้าและข้อเท้าสังเกตเห็นว่าลูกเดินผิดปกติ หรือเดินลำบากไม่สามารถยืนเขย่งปลายเท้าได้ เท้าดูแบนและแข็ง ไม่มีความยืดหยุ่นในทุกท่าทาง

สรุปและคำแนะนำสำหรับผู้ปกครอง
โรคเท้าแบน ในเด็กส่วนใหญ่ไม่เป็นอันตรายและสามารถหายได้เอง แต่การเฝ้าสังเกตอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญที่สุด

เท้าแบน แบบนิ่ม: ให้สังเกตพัฒนาการตามช่วงวัย หากไม่มีอาการเจ็บปวดก็ไม่ต้องกังวลมากเกินไป
เท้าแบน แบบแข็ง: หากพบอาการตามที่กล่าวมาข้างต้น หรือหากลูกโตเกิน 8 ปีแล้วส่วนโค้งของเท้ายังไม่ปรากฏควรพาไปพบแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกและข้อโดยเร็วที่สุดเพื่อวินิจฉัยและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม หมอกระดูกและข้อ

การดูแลสุขภาพเท้าของลูกน้อยตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันปัญหาในระยะยาวและช่วยให้ลูกมีพัฒนาการในการเดินและทำกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างเต็มที่